Let’s leave a mark on the Nature: World Music for Plantasia – 4: Λιθουανία

Η τελευταία φάση του Ευρωπαϊκού προγράμματος Erasmus+ «Let’s leave a mark on the Nature: World music for Plantasia» πραγματοποιήθηκε στη χώρα της Λιθουανίας και συγκεκριμένα στην συμπρωτεύουσα Κάουνας από τις 05/05/2025 έως 09/05/2025 και συμμετείχαν τέσσερα Σχολεία από τέσσερις διαφορετικές χώρες: Pozanti Ataturk Ortaokulu από την Τουρκία, KTU Vaizganto progimnazija από την Λιθουανία, Szkola Podstawowa Nr3 w Srodzie Wielkopolskiej από την Πολωνία και το Σχολείο μας.

Από το Σχολείο μας συμμετείχαν τέσσερις μαθητές/τριες από τη Γ’ Γυμνασίου, ο Διευθυντής κ. Θεολόγος Χρήστος και ο καθηγητής παραδοσιακού βιολιού κ. Ανδρικόπουλος Γιώργος. Την αποστολή υποστήριξαν οι εκπαιδευτικοί: Ανθούλα Κολιάδη, Μαρία Καραπατάκη, Παναγιώτης-Λουκάς Μπέλλος.

Το πρόγραμμα, κατά την διάρκεια της τελευταίας εβδομάδας, είχε ως στόχους:

• Διεκπεραίωση της τελικής παράστασης με τα τραγούδια που είχαν επιλεχθεί από την αρχή αλλά και κατά τη διάρκεια του προγράμματος σύμφωνα με την μουσικοκινητική προσέγγιση Orff Schulwerk (μουσική – κίνηση – λόγος) και τις μουσικές και πολιτιστικές ιδιαιτερότητες της εκάστοτε χώρας που συμμετέχει στο πρόγραμμα. Η ικανότητα της προσέγγισης orff Schulwerk να προσαρμόζεται στις πολιτιστικές ιδιαιτερότητες οποιασδήποτε χώρας λειτούργησε σαν μουσική γέφυρα μεταξύ των χωρών.
• Επισκέψεις σε χώρους που αναδεικνύουν την φύση εντός του αστικού ιστού της Λιθουανίας και πως αυτά μπορούν να αποτελέσουν παράδειγμα για τον άνθρωπο σε σχέση με το περιβάλλον.
• Επισκέψεις σε μουσεία λαογραφίας που φανερώνουν την αλληλοσύνδεση του ανθρώπου με την φύση ανά τους αιώνες.
• Δημιουργικοί τρόποι ανακύκλωσης με στόχο τη λιγότερη επιβάρυνση της φύσης.
• Αλληλεπίδραση των μαθητών/τριών.
• Πρόβες και διαλέξεις πάνω στους σκοπούς – τραγούδια των χωρών που συμμετέχουν.

Την 1η ημέρα, Δευτέρα 5 Μαϊου 2025, πραγματοποιήθηκε το καλοσώρισμα στο Σχολείο και πραγματοποιήθηκε ξενάγηση στις τάξεις και στους κοινόχρηστους χώρους. Ιδιαίτερη προσθήκη ήταν η μουσειακή τάξη που περιελάμβανε σχολικά εκθέματα όπως θρανία, ενδυμασίες, φωτογραφίες κ.α. από το 1920 (εποχή Τσάρου) ημερομηνία κατασκευής του Σχολείου.

Πραγματοποιήθηκε παρουσίαση του σχολικού προγράμματος, των σχολικών μονάδων που φοιτούν οι μαθητές από τις εκάστοτε χώρες – περιοχές και των δραστηριοτήτων που πραγματοποιήθηκαν στις προηγούμενες χώρες επίσκεψης κατά την διάρκεια τους Erasmus+ προγράμματος. και πειραμάτων στο πως η μουσική συμβάλει θετικά στην ανάπτυξη των φυτών.

Παρουσίαση της μουσικοκινητικής προσέγγισης orff – schulwerk (κύριες θέσεις) και παραδειγμάτων ένταξης της φύσης εντός πόλεων.

Την Τρίτη, 6 Μαϊου 2025, παραδόθηκαν οι βεβαιώσεις σε μαθητές/τριες και εκπαιδευτικούς που είναι ενταγμένοι στο πρόγραμμα Erasmus+. και πραγματοποιήθηκαν πρόβες για την τελική παράσταση. (Body Music – Body Percussion – Παραδοσιακοί Χοροί – Τραγούδι – Χορός).

Πραγματοποιήθηκε εκδρομή στην πόλη Vilkija και συγκεκριμένα στο μουσείο Πολιτισμού του Antanas και Jonas Juska. Το κτίριο από το 1862 – 1864, λειτούργησε ως χώρος διαμονής για τον ιερέα, λαογράφο, εθνογράφο και γλωσσολόγο Antanas Juška.
Ο ιερέας, έκανε μια τεράστια προσπάθεια να διατηρήσει και να διασώσει μεγάλο μέρος του πνευματικού πλούτου του λιθουανικού έθνους. Κατάφερε να συσσωρεύσει ένα πλούσιο γλωσσάρι αρχαίων λιθουανικών λέξεων, τραγουδιών και συλλογές μελωδιών (κατέπληξε ακόμη και τον Motiejus Valančius που επισκεπτόταν συχνά το μέρος).
Πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το οίκημα αγοράστηκε από τη μαιευτήρα O. Mongirdienė και τον σύζυγό της ποιητή A. Fiodorov, ο οποίος μετέτρεψε το κτίριο σε ένα ιδιόμορφο πολιτιστικό κέντρο – συγκέντρωση λογοτεχνικών μορφών, όπως οι Vydūnas, P. Kalpokas, A. Žmuidzinavičius, B. Dauguvietis, J. Naujalis, κ.λπ..
Το οίκημα, άρχισε και επίσημα να λειτουργεί ως μουσειακός χώρος από το 1989. Διευθύνθηκε από τον Arūnas Sniečkus, μέλος της λέσχης διατήρησης ιστορικών κτηρίων του Κάουνας Atgaja, ενώ ο Jonas Juska συντέλεσε στη δημοσιότητα των πλούτων του κτιρίου.

Στο τέλος της ξενάγησης, είδαμε πως φτιάχνονται από κοντα τρισδιάστατες ξύλινες κατασκευές από άχυρο τα λεγόμενα «Straw Gardens». Οι κήποι με άχυρο Sodai είναι κρεμαστά στολίδια φτιαγμένα από τα κοτσάνια των κόκκων. Αυτή η πρακτική περιλαμβάνει την καλλιέργεια σιτηρών (συνήθως σίκαλης), την επεξεργασία άχυρου και τη δημιουργία γεωμετρικών δομών διαφόρων μεγεθών.
Στη συνέχεια, οι κατασκευές διακοσμούνται με λεπτομέρειες που συμβολίζουν τη γονιμότητα και την ευημερία. Οι κήποι Sodai πιστεύεται ότι αντανακλούν το πρότυπο του σύμπαντος και συνδέονται με την ευημερία και την πνευματικότητα. Κρεμιούνται πάνω από τις κούνιες των μωρών, πάνω από ένα τραπέζι γάμου ή οικογένειας για να ευχηθούν ευτυχία στα νεογέννητα, γονιμότητα στους νεόνυμφους ή αρμονία στην οικογένεια. Τα λιθουανικά σπίτια είναι διακοσμημένα με το συγκεκριμένο αντικείμενο κατά την διάρκεια του Πάσχα και κατά την διάρκεια των Χριστουγέννων.
Ορισμένες οικογένειες που παράγουν σιτιρά ασκούν την παράδοση κατασκευής αυτού στολιδιού εδώ και γενιές. Αν και οι περισσότεροι από τους ασκούμενους είναι γυναίκες, υπάρχουν εργαστήρια και είναι ανοιχτά σε άτομα κάθε ηλικίας και φύλου. Η πρακτική μεταδίδεται ανεπίσημα εντός των οικογενειών ή κατά τη διάρκεια εκδηλώσεων όπως φεστιβάλ, εκθέσεις, συνέδρια και καλοκαιρινές κατασκηνώσεις. Αναπόσπαστο μέρος των παραδοσιακών ξύλινων
εσωτερικών χώρων, οι κήποι με σόδαι θεωρούνται πνευματικά δώρα. Παρέχουν μια αίσθηση κοινής πολιτιστικής κληρονομιάς και συνέχειας στις ασκούμενες κοινότητες, ενώ ενισχύουν τις κοινοτικές συνεργασίες, τους δεσμούς μεταξύ των γενεών και την πολιτιστική ποικιλομορφία.

H ημέρα μας έκλεισε με μια μικρή επίσκεψη στην έπαυλη του Κάστρου του Ερυθρού Νάνου του 17ου αιώνα.
Το κτίσμα αποτελεί μνημείο, λιθουανικής αρχιτεκτονικής από την εποχή της Αναγέννησης. Το αρχοντικό βρίσκεται στην ψηλή βεράντα της δεξιάς όχθης του Necash, δίπλα στη συμβολή του Nevas και του Nemun, 9χλμ. από το Κάουνας προς την κατεύθυνση του Jurbark. Κεντρικό κτήριο του συνόλου κόκκινου δείπνου – παλάτι του κάστρου με πύργο. Το παλάτι, μαζί με 3,8 εκτάρια δύο υπεράκτιων κτιρίων στην περιοχή του πάρκου, πορτοκαλί, στάβλους και παγωτό, σχηματίζουν ένα ενιαίο αρχοντικό.
Οι ιστορικοί υποστηρίζουν ότι το κάστρο υπάρχει από τον 16ο αιώνα. Εν.ω στο δεύτερο μισό του ίδιου αιώνα ξεκίνησε η κατασκευή του υποπολέμου Κάουνας, Children Zevaltausk. Αργότερα, το αρχοντικό του κάστρου διοικήθηκε από ένα σύνολο ευγενών της Λιθουανίας όπως: Zevaltovski, Kosakovski, Radvila, Vorlovsky, Zabielos, Tishkevičius.

Την Τετάρτη 7 Μαϊου 2025, πραγματοποιήθηκαν πρόβες για την τελική παράσταση του προγράμματος.

Φυτέψαμε δενδρύλλια στον κήπο του Σχολείου. Επισκεφθήκαμε το Βοτανικό Κήπο του Κάουνας. Βιντεοσκοπήσαμε τις δραστηριότητες και τους χορούς του Σχολείου μας, για προβολή τους στην τελική παράσταση. Επισκεφθήκαμε τη Σχολή Χημείας KTU, το Ωδείο Kauno Juozo Gruodzio Konservatorija και το μουσείο KMM folk Music Museum, όπου παίξαμε με ξύλινα παραδοσιακά όργανα και συμμετείχαμε σε μουσικοκινητικές δραστηριότητες.

Η Πέμπτη, ήταν αφιερωμένη στην επιτέλεση της Τελικής Μουσικοκινητικής Παράστασης του Erasmus+ Προγράμματος.

Την Παρασκευή 09/05/2025, επισκεφθήκαμε πόλεις και χωριά της Λιθουανίας:
Druskininkai, Zubiskes, παρασκευάσαμε παραδοσιακό Λιθουανικό κέικ – Sakotis σε ξυλόφουρνο, Trakai, επισκεφτήκαμε την λίμνη με τα χαρακτηριστικά κάστρα της, Vilnius, πρωτεύουσα της Λιθουανίας όπου κινηθήκαμε ελεύθερα στο ιστορικό κέντρο της.

Το πρόγραμμα Erasmus+ “Let’s Leave a Mark on the Nature: World Music for Plantasia”, στο οποίο συμμετείχε το Μουσικό Σχολείο Ρόδου μαζί με Σχολεία από την Τουρκία, την Πολωνία και τη Λιθουανία, ολοκληρώθηκε με επιτυχία, αφήνοντας ένα πολύτιμο αποτύπωμα τόσο στην εκπαιδευτική κοινότητα όσο και στο περιβάλλον. Η τελευταία φάση του προγράμματος, που πραγματοποιήθηκε στη Λιθουανία, κορυφώθηκε με μια εντυπωσιακή κεντρική εκδήλωση-συναυλία, όπου μαθητές/τριες και εκπαιδευτικοί από όλες τις συμμετέχουσες χώρες παρουσίασαν τα αποτελέσματα της συνεργασίας τους, συνδυάζοντας μουσική, οικολογική ευαισθητοποίηση και πολιτισμική ανταλλαγή. Η εμπειρία αυτή ενίσχυσε τους δεσμούς μεταξύ των συμμετεχόντων, προώθησε την κατανόηση της σημασίας της μουσικής ως εργαλείου περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και ανέδειξε τη δύναμη της διεθνούς συνεργασίας στην επίτευξη κοινών στόχων. Το πρόγραμμα άφησε ένα “πράσινο” και μουσικό αποτύπωμα, ενισχύοντας την οικολογική συνείδηση, την πολιτισμική συνύπαρξη και τη δύναμη που έχει η κοινή-διεθνής μας γλώσσα της μουσικής.