Συμμετοχή του Μουσικού Σχολείου Ρόδου στο Συνέδριο των Πανεπιστημιακών Λαογράφων και Ερευνητών στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο της Θράκης
Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε την 1-3 Νοεμβρίου το Δ’ Συνέδριο των Πανεπιστημιακών Λαογράφων και Ερευνητών στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο της Θράκης στην Κομοτηνή, το οποίο διοργανώθηκε από το Εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας με τίτλο “Σύγχρονη Ελληνική Λαογραφία: έρευνα και εκπαίδευση”. Σκοπός του Συνεδρίου ήταν η ανάδειξη της σύγχρονης λαογραφικής έρευνας και διδασκαλίας και στο οποίο συμμετείχε το Μουσικό Σχολείο Ρόδου με δύο εργασίες που σχετίζονται με το λαϊκό πολιτισμό και την τοπική μουσική παράδοση και κληρονομιά.
Η πρώτη εργασία που παρουσιάστηκε με τίτλο “Μουσικά σχολεία και λαϊκός πολιτισμός: Η περίπτωση των Μουσικών Συνόλων Έκφρασης και Οργανοχρησίας” αφορούσε γενικότερα τη συμβολή των Μουσικών Σχολείων στη διαμόρφωση μιας ευρύτερης κουλτούρας, και ιδιαιτέρως της τοπικής μουσικής κουλτούρας μέσα από το παράδειγμα των Συνόλων Οργανοχρησίας και Μουσικής Έκφρασης, συνόλων που υφίστανται σύμφωνα με τη λειτουργία και το ωρολόγιο πρόγραμμα των Μουσικών Σχολείων, εστιάζοντας στην περίπτωση του Μουσικού Σχολείου Ρόδου. Πιο συγκεκριμένα, επιχειρήθηκε η διερεύνηση α) της συμβολής του “Μουσικού Συνόλου Ελληνικής Παραδοσιακής Μουσικής και Χορού” στην επικοινωνία μεταξύ μαθητών με τη γλώσσα του σώματος και της μουσικής, χρησιμοποιώντας ως εργαλείο τους ιδιαίτερους κώδικες των δύο εκφραστικών τεχνών, δηλαδή της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής και του λαϊκού χορού, με αφορμή εθιμικά δρώμενα στον κύκλο του χρόνου. Παράλληλα, επιχειρήθηκε η διερεύνηση β) της συμβολής του Συνόλου Μουσικής Έκφρασης στην επικοινωνία μεταξύ των μαθητών που προαναφέρθηκε, το οποίο είχε ως αντικείμενο τα “Έθιμα και τις Τελετουργίες της Ελληνικής Παράδοσης” λειτουργώντας συμπληρωματικά με το Σύνολο Παραδοσιακής Μουσικής. Τα σύνολα αυτά λειτούργησαν για πολλές συνεχόμενες χρονιές στο Μουσικό Σχολείο Ρόδου, θέτοντας τις βάσεις για μια πιο ολιστική προσέγγιση της παραδοσιακής μουσικής, δίνοντας έμφαση στη μουσικοχορευτική παράδοση, τα ήθη, τα έθιμα και τις τελετουργίες των ευρύτερων περιοχών του Αιγαίου, της Δωδεκανήσου και φυσικά της Ρόδου. Το πόνημα αυτό είχε πραγματοποιηθεί από τον τότε Υποδιευθυντή και νυν Διευθυντή του Μουσικού Σχολείου κ. Χρήστο Θεολόγο σε συνεργασία με καθηγητές του σχολείου. Ο κ. Θεολόγος παρουσίασε μέρος της διαδικασίας αυτής στο Συνέδριο μαζί με την εκπαιδευτικό του σχολείου κ. Ανθούλα Κολιάδη-Τηλιακού, η οποία συμμετείχε στις δράσεις των Συνόλων.
Η δεύτερη εργασία με τίτλο “Παραδοσιακά τραγούδια της Σορωνής Ρόδου: μια λαογραφική, παιδαγωγική και καλλιτεχνική προσέγγιση στο Μουσικό Σχολείο Ρόδου”, αφορούσε την παρουσίαση της διαδικασίας μιας εκπαιδευτικής – καλλιτεχνικής δράσης μαθητών και καθηγητών του σχολείου από τη δημιουργία μιας Συλλογής παραδοσιακών τραγουδιών από το χωριό Σορωνής Ρόδου. Τα τραγούδια αυτά έχουν ηχογραφηθεί και εκδοθεί στο πλαίσιο ενός σπουδαίου πονήματος, το οποίο αποτελεί μια παρακαταθήκη για το λαογραφικό πλούτο της περιοχής και τον πολιτισμό της Ρόδου. Το βιβλίο αυτό, το οποίο ακόμη δεν έχει κυκλοφορήσει επισήμως, έχει τον τίτλο: “Γιορτάζοντας και τραγουδώντας στη Σορωνή Ρόδου: Τρία λαογραφικά μελετήματα” και αποτελεί έκδοση (σειρά των δημοσιευμάτων του Κέντρου Λαογραφίας, αρ. 36) του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών σε συνεργασία με το Λαογραφικό Σύλλογο “Αμπερνάλλι” της Σορωνής Ρόδου, ενώ η μακροχρόνια έρευνα και συγγραφή του τόμου εκπονήθηκε από την Λαογράφο και Εθνομουσικολόγο κ. Μαρία Ανδρουλάκη. Στόχος της παρουσίασης αυτής ήταν να εστιάσει στη συμβολή του Μουσικού Σχολείου Ρόδου στο να αναδειχθεί η τοπική λαϊκή και μουσική κληρονομιά του χωριού της Σορωνής Ρόδου, μέσω μιας δημιουργικής παιδαγωγικής διαδικασίας, υπό την καθοδήγηση των εκπαιδευτικών του που είχαν το ρόλο του “μελετητή” της παιδαγωγικής διάστασης της όλης διαδικασίας, στην οποία ενεπλάκησαν οι μαθητές με βιωματικό τρόπο, με αποτέλεσμα την επίτευξη μουσικών, καλλιτεχνικών και ευρύτερων παιδαγωγικών στόχων. Την διδασκαλία των τραγουδιών είχε αναλάβει η καθηγήτρια παραδοσιακής μουσικής κ. Μάστορα Σταματία, με την υποστήριξη και τη συμμετοχή τότε των υποδιευθυντών του Μουσικού Σχολείου Ρόδου, καθηγητών μουσικής, Μπέλλου Παναγιώτη- Λουκά και Κακογιάννη Ελένης, ενώ υπεύθυνος της ηχογράφησης ήταν ο κ. Πολυμένωφ Εμίλ. Η επιστημονική τεκμηρίωση, αποτύπωση και παρουσίαση της όλης διαδικασίας στο Συνέδριο έγινε από την κ. Ανθούλα Κολιάδη-Τηλιακού, με σκοπό τη διάχυση της σημαντικής αυτής δράσης στην επιστημονική κοινότητα των Πανεπιστημιακών Λαογράφων και Ερευνητών και την ανάδειξη του σημαντικού έργου που επιτελείται στο Μουσικό Σχολείο Ρόδου, καθώς αποτελεί μια πολύ σημαντική εργασία και συνεργασία με το Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών.