Εκπαιδευτική Εκδρομή στην Ισπανία

Τον Μάρτιο 2025, πραγματοποιήθηκε εκπαιδευτική εκδρομή στην Ισπανία (Μαδρίτη, Μέριδα, Τολέδο) στο πλαίσιο πολιτιστικού προγράμματος αφιερωμένου στα αρχαία ελληνικά και ρωμαϊκά  θέατρα και ωδεία της Μεσογείου. Στην εκδρομή συμμετείχαν μαθητές/τριες από τη Β’ και Γ’ Γυμνασίου καθώς και από την Α΄ και Β΄ Λυκείου, με συνοδούς εκπαιδευτικούς τις κ.κ. Δερέκα Δήμητρα, Κούλη Ζωλένα, Σαρρή θεοδοσία.

Βασικός στόχος αυτής της εκδρομής ήταν η επίσκεψη στο Ρωμαϊκό Θέατρο και Αμφιθέατρο, το οποίο βρίσκεται στην πόλη  Μέριδα.  Η Μέριδα είναι μια πόλη της νοτιοδυτικής Ισπανίας, πολύ κοντά στα σύνορα με την Πορτογαλία. Η πόλη ιδρύθηκε από τον Οκταβιανό Αύγουστο το 25 π.Χ  και κατοικήθηκε από παλαίμαχους Ρωμαίους στρατιώτες (emeritus = πρώην στρατιώτης ). Υπήρξε η μεγαλύτερη πόλη της Ιβηρικής Χερσονήσου και είχε μεγάλη στρατιωτική και εμπορική σημασία για τους Ρωμαίους λόγω της γεωγραφικής της θέσης. Έτσι, έγινε πρωτεύουσα της ρωμαικής επαρχίας της Λουζιτανίας, καθώς και οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο ολόκληρης της περιοχής. Πολλά επιβλητικά δημόσια κτήρια οικοδομήθηκαν εκείνη την περίοδο, όπως το υδραγωγείο, ο ιππόδρομος, η αγορά και το θέατρο της πόλης. Μάλιστα, η Μέριδα σήμερα είναι μία από τις καλύτερα διατηρημένες ρωμαικές πόλεις στον κόσμο. Το θέατρο της Μέριδας εγκαινιάστηκε το 16-15 π.Χ και το σχέδιό του ήταν μια μικρογραφία των μεγάλων θεάτρων της Ρώμης που ήταν περιμετρικά κλειστά οικοδομήματα. Υπολογίζεται ότι το θέατρο χωρούσε περίπου 6.000 άτομα. Η σκηνή του θεάτρου διατηρείται σε αρκετά καλή κατάσταση, εντυπωσιακή είναι όμως και η ορχήστρα, που είναι καλυμμένη με πλάκες από χρωματιστό μάρμαρο. Ανάμεσα στους κίονες της σκηνής υπήρχαν αγάλματα θεών και αυτοκρατόρων, κάτι το οποίο λειτουργούσε ως μέσο προπαγάνδας για να επιβάλλουν την κυριαρχία τους στους λαούς που κατακτούσαν. Το θέατρο της Μέριδας ήταν συνδεδεμένο με τη λατρεία του αυτοκράτορα. Στις μέρες μας το κοίλο του θεάτρου έχει αποκατασταθεί, ενώ εργασίες αναστήλωσης έχουν γίνει και στα υπόλοιπα μέρη του. Έτσι, το θέατρο φιλοξενεί κάθε χρόνο το Φεστιβάλ Κλασικού Θεάτρου της Μέριδας. Το μνημείο, όπως και ολόκληρη η αρχαία πόλη της Μέριδας, ανήκει στα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Οι μαθητές-τριες περιηγήθηκαν το μνημείο και εντυπωσιάστηκαν τόσο από την αρχιτεκτονική του όσο και από την καλή κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Στη συνέχεια περπατήσαμε στα πλακόστρωτα παραδοσιακά δρομάκια της πόλης. Η εκδρομή στη Μέριδα πραγματοποιήθηκε την τρίτη μέρα του ταξιδιού μας στην Ισπανία.

Την πρώτη μέρα του ταξιδιού μας, και προτού τακτοποιηθούμε στο ξενοδοχείο, επισκεφτήκαμε κατόπιν πρόσκλησης  από τον καθηγητή κ. Jose luis Sanchez Noriega το Πανεπιστήμιο COMPLUTENSE της Μαδρίτης και πιο συγκεκριμένα τη Φιλοσοφική Σχολή . Το Πανεπιστήμιο είναι ένα από τα παλαιότερα της Ευρώπης καθώς ιδρύθηκε το 1293 ενώ αξιολογείται συστηματικά ως ένα από τα κορυφαία πανεπιστήμια της Ισπανίας. Στη διάρκεια των επτά αιώνων της λειτουργίας του το Πανεπιστήμιο έδωσε συνεισφορές στις επιστήμες, αλλά και στα γράμματα και στις καλές τέχνες. Το 1785 το Πανεπιστήμιο της Μαδρίτης κατέστη ένα από τα πρώτα πανεπιστήμια στον κόσμο που έδωσε διδακτορικό σε γυναίκα. Με τους μαθητές/τριες περπατήσαμε μέσα στην Πανεπιστημιούπολη και περιηγηθήκαμε σε χώρους της Φιλοσοφικής Σχολής προκειμένου τα παιδιά να πάρουν μια εικόνα φοιτητικής ζωής και να ενημερωθούν για προγράμματα σπουδών που «τρέχουν» στο εν λόγω τμήμα. Το βράδυ της πρώτης μέρας κάναμε μια μικρή βόλτα στο κέντρο της Μαδρίτης προκειμένου να φάμε αλλά και να γνωρίσουμε λίγο την πρωτεύουσα της Ισπανίας.

Τη δεύτερη μέρα του ταξιδιού μας παραμείναμε στη Μαδρίτη με σκοπό να επισκεφθούμε το  Μουσείο REINA SOPHIA καθώς και το ιστορικό στάδιο SANTIAGO BERNABEUM έδρα της κορυφαίας ομάδας της Μαδρίτης Ρεάλ. Πρώτη στάση μας το πρωί το στάδιο SANTIAGO BERNABEUM, το οποίο βρίσκεται στο κέντρο της Μαδρίτης. Η περιήγηση μας διήρκεσε περίπου τρείς ώρες καθώς εντός του σταδίου βρίσκεται και το Μουσείο των Τροπαίων.  Το στάδιο εγκαινιάστηκε στις 14 Δεκεμβρίου του 1947 και έχει χωρητικότητα 78.297 θεατές. Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν από την επίσκεψη σε αυτό το τόσο ιστορικό στάδιο και έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθ’ όλη τη διάρκεια της ξενάγησης. Το μεσημέρι επισκεφθήκαμε το  Εθνικό Μουσείο Τέχνης  REINA SOPHIA, το οποίο πήρε το όνομά του προς τιμήν της βασίλισσας Σοφίας της Ισπανίας. Πρόκειται για ένα μουσείο σύγχρονης τέχνης και τέχνης του 20^ου αιώνα, το οποίο βρίσκεται σε ένα υπέροχο νεοκλασικό κτήριο  του 18^ου αιώνα στο κέντρο της Μαδρίτης. Το κτήριο παλαιότερα στέγαζε το Γενικό Νοσοκομείο της Μαδρίτης. Περιηγηθήκαμε στους 4 ορόφους του Μουσείο και θαυμάσαμε έργα μεγάλων καλλιτεχνών του 20^ου αιώνα όπως των Πάμπλο Πικάσο, Σαλβαδόρ Νταλί και Ζουάν Μιρό καθώς και συλλογές σουρρεαλιστικής τέχνης ( Μαγκρίτ, Πικαμπιά, Ταγκί) ,κυβισμού ( Γρίς, Μπράκ, Λεζέ) και έργα της Νέας Εικονιστικής Τέχνης (Μπέικον, Σουέρα).  Τα παιδιά εντυπωσιάστηκαν ιδιαίτερα όταν βρέθηκαν απέναντι από τον πιο διάσημο πίνακα του Πάμπλο Πικάσο, την περίφημη Guernica, έργο (ελαιογραφία) μεγάλων διαστάσεων του 1937 το οποίο θεωρείται από πολλούς κριτικούς τέχνης ως το πιο δυνατό έργο ζωγραφικής με αντιπολεμικό μήνυμα στην ιστορία. Περιγράφει την απανθρωπιά, τη βιαιότητα και την απόγνωση του πολέμου. Ήταν παραγγελία της Δημοκρατικής κυβέρνησης της Ισπανίας για τη Διεθνή Έκθεση του Παρισιού το 1937. Οι κυρίαρχες μορφές του έργου είναι ένας ταύρος και ένα πληγωμένο άλογο με διαμελισμένα κορμιά και τέσσερις γυναίκες που ουρλιάζουν κρατώντας νεκρά μωρά. Η μέρα μας ολοκληρώθηκε με ακόμα μια βόλτα στο ιστορικό κέντρο της πρωτεύουσας της Ισπανίας.

Την επόμενη μέρα της εκδρομής μας πραγματοποιήσαμε ολοήμερη επίσκεψη στην πρώτη πρωτεύουσα της Ισπανίας (1085- 1559), το μαγευτικό μεσαιωνικό Τολέδο,  το οποίο βρίσκεται στη δεξιά όχθη του ποταμού Τάγου. Η πόλη, από το 1986, περιλαμβάνεται στον κατάλογο των μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Σήμερα, μια ολόκληρη πόλη αποτελεί μουσείο ιστορίας και αρχιτεκτονικής. Το Τολέδο ήταν φημισμένο για την παραγωγή των καλύτερων σπαθιών στη Δύση. Το όνομα της πόλης προέρχεται από τη λατινική ονομασία Toletum που σημαίνει πόλη με τείχη. Περιηγηθήκαμε με τρενάκι σε όλη την πόλη και θαυμάσαμε πολλά μνημεία όπως ο περίφημος Γοτθικός Καθεδρικός Ναός, στην είσοδο της πόλης, που χτίστηκε τον 6^ο αιώνα και παρουσιάζει εντυπωσιακό συνδυασμό αρχιτεκτονικού ρυθμού. Χρονολογείται από το 1493, με έργα του Γκόγια και του Θεοτοκόπουλου. Στη συνέχεια επισκεφθήκαμε το περίφημο οχυρό Αλκάθαρ, το οποίο παλαιότερα αποτελούσε το Ανάκτορο των Βασιλέων της Καστίλλης. Τελευταίος σταθμός μας στο Τολέδο ήταν το σπίτι του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, του περίφημου μανιεριστή ζωγράφου Ελ Γκρέκο με καταγωγή από το Φόδελε της Κρήτης, το οποίο λειτουργεί ως μουσείο από το 1911 και βρίσκεται στην εβραική συνοικία.  Ο Ελ Γκρέκο πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στο Τολέδο. Το Μουσείο φιλοξενεί πολλά έργα του Θεοτοκόπουλου (Απόστολοι του Ελ Γκρέκο: πλήρης σειρά από 13 πίνακες που απεικονίζουν το Χριστό και τους μαθητές του, έργα λάδι σε καμβά), ειδικά από την ύστερη περίοδό του. Υπάρχουν επίσης πίνακες από άλλους Ισπανούς καλλιτέχνες του 17^ου αιώνα, καθώς και έπιπλα της εποχής και κεραμικά από Ταλαβέρα ντε λα Ρέινα στην Επαρχία Τολέδο.

Η  τελευταία μέρα μας στην Ισπανία, λόγω του ταξιδιού της επιστροφής, περιορίστηκε στη μετακίνησή μας στο αεροδρόμιο της Μαδρίτης από  όπου πετάξαμε για το αεροδρόμιο της Αθήνας και με μια μεγάλη αναμονή εκεί συνεχίσαμε την επιστροφή μας στη Ρόδο. ‘Ένα ταξίδι γεμάτο νέες εμπειρίες και εικόνες που θα μείνουν για πάντα χαραγμένες στη μνήμη έφτασε στο τέλος του. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι όλοι οι μαθητές που συμμετείχαν στο εκπαιδευτικό αυτό πρόγραμμα και στην εκδρομή, κατ΄ επέκταση, έμαθαν πολλά, περιηγήθηκαν σε ιδιαίτερα μέρη και αποκόμισαν ξεχωριστές εμπειρίες. Επέδειξαν άριστη συμπεριφορά και συμμετείχαν πρόθυμα και ακούραστα σε όλες τις δραστηριότητες.